Sprawy rodzinne

Dopuszczalność dochodzenia renty alimentacyjnej od byłego małżonka uzależniona jest przede wszystkim od ostatecznego wyniku sprawy rozwodowej.

I tak, małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego i to niezależnie od faktu, czy drugi małżonek winę za rozkład związku ponosi czy też nie.

W przypadku, gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, podzielanym przez sądy powszechne, w tym sądy w Poznaniu, przy ocenie, czy nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, należy brać pod uwagę warunki materialne tego małżonka, jakie miałby, gdyby drugi z małżonków spełniał należycie swoje obowiązki i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie.

Dla oceny, czy przesłanka istotnego pogorszenia sytuacji materialnej występuje, przeprowadzić należy porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony. Nie są natomiast istotne ewentualne zmiany, jakie nastąpiły w położeniu materialnym małżonka niewinnego w czasie pomiędzy faktycznym rozejściem się małżonków a orzeczeniem rozwodu. Uprzywilejowanie małżonka niewinnego polega na tym, że może on żądać alimentów od małżonka winnego, chociażby nie znajdował się w niedostatku. Jak podkreśla Sąd Najwyższy, przyjęte uregulowanie nie daje wprawdzie małżonkowi niewinnemu prawa do równej stopy życiowej z małżonkiem zobowiązanym, lecz małżonek niewinny ma prawo do bardziej dostatniego poziomu życia, aniżeli tylko zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb.

Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu nie jest nieograniczony w czasie i wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni. Nieuzyskanie z mocy wyroku sądowego przedłużenia ww. terminu pięcioletniego powoduje zatem wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego rozwiedzionego małżonka.

Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego, żądanie dostarczania środków utrzymania przez małżonka, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia może zostać zgłoszone również po upływie terminu pięcioletniego – musi jednak powoływać się na wyjątkowe okoliczności istniejące jeszcze przed upływem tego terminu. Tymi wyjątkowymi okolicznościami będą między innymi nagłe, nieprzewidziane zdarzenia (np. wypadki powodujące kalectwo), ale także niektóre choroby prowadzące do rozstroju zdrowia. Za wyjątkowe okoliczności nie mogą z kolei zostać uznane np. stopniowy ubytek sił, dolegliwości i schorzenia byłego małżonka, występującego z żądaniem przedłużenia terminu pięcioletniego, dotykające go w miarę upływu życia (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 września 1998r., I CKN 1029/97).

Skontaktuj się ze mną, a pomogę Ci określić wysokość przysługujących alimentów